Overslaan en naar de inhoud gaan

Gascentrales

Gascentrales: belangrijke energiebron voor flexibiliteit

Onze energievoorziening wordt steeds afhankelijker van het weer. Gascentrales zorgen ervoor dat de stroomvoorziening blijft doorgaan. Deze energiebron kan namelijk direct ingezet worden wanneer het nodig is. Ook heeft Nederland een goed netwerk voor gas. Hierdoor ontstaat een stabiele voorziening voor elektriciteit. Centrales waar met behulp van gas elektriciteit wordt geproduceerd zijn daarom een belangrijke energiebron voor ons land.

Aardgas
Gas
Snel naar:
Overzichten
Datasets
Achtergrondinformatie
Overzichten productie van elektriciteit uit gas

Deze pagina geeft inzicht in de productie van elektriciteit en de uitstoot van CO₂ uit gas van vandaag, per maand en per jaar. Ook kun je na het aanmaken van een account, diverse datasets downloaden of een API-sleutel aanmaken. 

Productie elektriciteit van vandaag - uit gas

Wat zie ik in de grafiek?

Gas is niet alleen goed voor het verwarmen van je huis, maar van gas kan ook elektriciteit gemaakt worden. Gascentrales zijn daarom belangrijk bij het in balans houden van het elektriciteitsnetwerk in Nederland. Dit betekent dat met deze energiebron schommelingen in de productie van elektriciteit worden opgevangen. Doordat het weer verandert, schommelt de productie uit duurzame bronnen als zon en wind op zee en op land. De productie van elektriciteit uit gascentrales kan dit dan opvangen. In de grafiek lees je hoeveel elektriciteit gascentrales produceren.

Waarom is elektriciteit uit gascentrales flexibel?

Het produceren van elektriciteit met gascentrales is een kwestie van meer of minder gas verbranden. Met dit gas wordt de gasturbine aangedreven. Daarmee wordt de stroom opgewekt. Deze energiebron is daarom een zeer goed regelbare bron. Dit kan zorgen voor stabiliteit in de stroomvoorziening in een situatie waarin steeds meer elektriciteitsproductie weersafhankelijk wordt.

CO₂-uitstoot van vandaag - elektriciteit uit gas

Wat zie ik in de grafiek?

De productie van elektriciteit uit gas wordt ingezet op de momenten dat er geen duurzame elektriciteit geproduceerd wordt en de prijs gunstig is. Doordat de gascentrale ingezet wordt wanneer het nodig is wisselt de uitstoot van CO₂. Bij de verbranding van aardgas komt namelijk CO₂ vrij. 

Is er verband tussen CO₂-uitstoot door aardgascentrales en duurzame bronnen?

Wanneer er weinig duurzame elektriciteit wordt geproduceerd, kunnen gascentrales deze schommelingen opvangen. Er is dan ook zeker een verband tussen het aanbod van zonne-energie en windenergie (op land en op zee) en de CO₂-uitstoot door gascentrales. Naast duurzame opwek speelt de prijs van zowel elektriciteit als gas een doorslaggevende rol. Het ombouwen van gascentrales naar waterstofcentrales is een toekomstige mogelijkheid om CO₂-emissies uit gascentrales te verminderen.

Productie elektriciteit per maand - uit gas

Wat zie ik in de grafiek?

De elektriciteit die gemaakt wordt van aardgas in gascentrales hangt samen met de energieprijzen en ook de hoeveelheid zonne-energie en windenergie (op land en op zee) die geproduceerd wordt. Waait het nauwelijks of schijnt de zon minder, dan stijgt de productie van elektriciteit uit gas. Andersom geldt dit ook: bij veel wind of zon daalt de productie. De invloed die deze bronnen op elkaar hebben is te zien in de veranderende samenstelling van de totale elektriciteitsmix.

 

Wanneer wordt een gascentrale ingezet voor de productie van elektriciteit?

Gaat een gascentrales elektriciteit produceren of wordt er voor een andere mogelijkheid, bijvoorbeeld steenkoolcentrales, gekozen? Het antwoord op die vraag hangt af van de kosten van het opwekken van elektriciteit. De inzet van een bepaalde energiebron hangt sterk af van de prijs. 
Bijvoorbeeld: de inzet van een gascentrale is interessanter bij lage(re) aardgasprijzen en hoge elektriciteitsprijzen. In de winter worden gascentrales vaak minder ingezet. Dit komt door een hogere aardgasprijs in de winter. 

CO₂-uitstoot per maand - energie uit aardgas

Wat zie ik in de grafiek?

In deze grafiek staat de CO₂-uitstoot per maand veroorzaakt door gascentrales voor de opwek van elektriciteit. 

Wanneer stoot gascentrale CO₂ uit?

De uitstoot van CO₂ hangt samen met wanneer een gascentrale wordt ingezet. De gasprijs is hierbij belangrijk. Bij een lage gasprijs, vaak in de zomer, is het rendabel voor een gascentrale om elektriciteit te produceren. Gascentrales worden meestal ingezet als er onvoldoende duurzame energie beschikbaar is. 

 

Productie elektriciteit per jaar - uit gas

Wat zie ik in de grafiek?

De grafiek laat zien hoeveel elektriciteit er gemaakt wordt door gascentrales. De prijs van het aardgas bepaalt voor een groot deel of deze centrales produceren. In 2022 is de aardgasprijs gestegen als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Daardoor draaiden gascentrales minder. Deze trends heeft zich doorgezet in 2023.

Waarom dalen de jaarlijkse cijfers?

De elektriciteit werd in 2022, relatief gezien, meer door steenkoolcentrales opgewekt. Dit kwam door de oorlog in Oekraïne. De extra inzet van steenkolencentrales was mogelijk door het tijdelijk stopzetten van de beperking hierop. Met deze beperking mocht niet meer dan 35% van de energieproductie uit steenkolencentrales komen.

CO₂-uitstoot per jaar - energie uit aardgas

Wat zie ik in de grafiek?

In deze grafiek is de jaarlijkse CO₂-uitstoot te zien voor gascentrales die elektriciteit opwekken. De jaarlijkse uitstoot daalt doordat gascentrales steeds minder ingezet worden. Duurzame bronnen worden, voor zover mogelijk, in plaats hiervan ingezet. 

Beschikbare datasets voor elektriciteit uit gas

Onderstaand tref je een overzicht aan van de datasets voor elektriciteit uit gas. Je bent vrij om deze data, met bronvermelding, te gebruiken. Voor het downloaden van de data of het aanmaken van een API-sleutel maak je eerst een account aan. Heb je vragen over de data, neem contact met ons op. 

Weergave Bron data Granulariteit Van Tot Bestandsgrootte
Aardgas Afgelopen Dag Gascentrales productie Uur 2.43 KB Inloggen
Aardgas Afgelopen Jaren Gascentrales productie Jaar 880 bytes Inloggen
Aardgas Afgelopen 12 Maanden Gascentrales productie Maand 2.21 KB Inloggen
Meer over gascentrales
 

Aardgas is een mengsel van lichtere koolwaterstoffen, voornamelijk methaan. Aardgas wordt gevormd door dezelfde processen als waar bijvoorbeeld aardolie uit ontstaat. Onder hoge druk en temperatuur onder de aardkorst is organische massa omgezet in onder andere aardgas en aardolie. Bij de verbranding van aardgas komt dus CO₂ vrij die miljoenen jaren geleden opgeslagen is in diezelfde organische massa.

 

Verleden, heden en toekomst

Aardgas speelt al tientallen jaren een grote rol in de Nederlandse samenleving. De vondst van aardgas in de Nederlandse bodem heeft het gebruik van aardgas toentertijd aangejaagd. Er werden daarom veel gascentrales gebouwd. Deze centrales zijn belangrijk om de de elektriciteitsvoorziening snel te kunnen aanpassen. Doordat de productie van zonne- en windenergie (op land en op zee) schommelt is aardgas nodig om stroom te blijven houden. Het verbranden van gas zorgt voor de uitstoot van broeikassen. Toch is deze energiebron met CO₂-uitstoot hierbij de minst vervuilende als je dit vergelijkt met de hoeveelheid elektriciteit die geproduceerd wordt. In de toekomst is het de bedoeling dat de gascentrales geschikt worden voor de verbranding van waterstof. Bij de verbranding van waterstof komt geen CO₂ vrij. 

Over de data

 

Data over de productie van elektriciteit uit gas is sinds begin 2021 beschikbaar. Deze gegevens worden bemeten en geleverd door de netbeheerder TenneT via het data platform ENTSO-E, waarop landelijke netbeheerders voor elektriciteit hun data publiceren. Het aantal gascentrales is overzichtelijk en grootste deel hiervan is aangesloten op het hoofdspanningsnetwerk van TenneT.